Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2015

Βιβλιοδεσία & Μεταξοτυπία

Στο πέρασμά μου από το ... άψογα... οργανωμένο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας, είχα την τύχη να παρακολουθήσω πολλά ενδιαφέροντα μαθήματα-εργαστήρια στο Τ.Ε.Ι. Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών, που δυστυχώς είτε δεν διδάσκονται πια είτε υπολειτουργούν. Ανάμεσα σ' αυτά τα μαθήματα, λοιπόν, ήταν η μεταξοτυπία και η καλλιτεχνική βιβλιοδεσία. Από τα πιο ενδιαφέροντα εργαστήρια της σχολής με πολλές δυνατότητες εφαρμογής, αλλά πολύ μικρές δυνατότητες επαγγελματικής αποκατάστασης. Έτσι, κράτησα την καλλιτεχνική βιβλιοδεσία σαν χόμπι και τη μεταξοτυπία (λόγω του δύσκολου εξοπλισμού) σαν... ανάμνηση.

Μεταξοτυπία: είναι μια τεχνική εκτύπωσης όπου το μελάνι περνάει δια μέσου της γάζας του τελάρου, πάνω στο προς εκτύπωση αντικείμενο αφού πάνω στη γάζα έχουμε δημιουργήσει το θέμα μας, δηλαδή με διάφορες τεχνικές έχουμε δημιουργήσει ανοικτά και κλειστά μέρη.
από τις σημειώσεις του μαθήματος Μεταξοτυπία Ι, Τ.Ε.Ι.Α.

Μετά από μια συζήτηση που είχαμε πρόσφατα στο μάθημα της χαρακτικής για τη μεταξοτυπία, διαπίστωσα ότι δεν είναι ιδιαιτερα γνωστή αυτή η μέθοδος εκτύπωσης και σκέφτηκα να κάνω ένα μικρό δωράκι με τις σημειώσεις του μαθήματος που είχα από τη σχολή. Έβγαλα φωτοτυπίες, αλλά ήθελα να είναι περιποιημένο το δώρο κι εδώ έρχεται η καλλιτεχνική βιβλιοδεσία.

Χρειάστηκα ατλακόλ, χοντρό χαρτόνι, ύφασμα βιβλιοδεσίας, χαρτί κραφτ και χαρτιά για τα εσώφυλλα.
Αφού μέτρησα τις διαστάσεις των σημειώσεων, προσθέτωντας 5 χιλ επάνω, 5 χιλ. κάτω (ύψος) και 5 χιλ απο τη μια πλευρά μόνο (πλάτος), έκοψα 2 χαρτόνια σε αυτό το μέγεθος για τα εξώφυλλα.
Έκοψα και 2 χαρτόνια για οδηγούς της ράχης του βιβλίου. Μετρώντας τη ράχη των φωτοτυπιών και προσθέτωντας τα πάχη των χαρτονιών από τα καπάκια, έχουμε το πλάτος της ράχης του βιβλίου.
Σε χαρτί κραφτ, σημειώνω αυτές τις διαστάσεις και αφήνω άλλα 2 - 3 εκ. για να κολλήσω εκεί τα εξώφυλλα όπως φαινεται στη φωτογραφία.


Το επόμενο βήμα είναι να κολλήσουμε το ύφασμα με ατλακόλ, προσεκτικά να μην μείνει αέρας ανάμεσα και κάνει ζάρες, ούτε να βγεί η κόλλα από την άλλη πλευρά του υφάσματος και να το λερώσει. Μετά κόβουμε το ύφασμα διαγώνια στις γωνίες για να μη γίνει πολύ χοντρό όταν διπλωθεί και ξεκινάμε να κολλάμε το υπόλοιπο του υφάσματος στο εσωτερικό κομμάτι.

Πρώτα κολλάμε τις μικρές διαστάσεις και μετά τις μεγάλες, με πολύ προσοχή στις γωνίες για να γίνουν όμορφες και κοντά στα ράχη με πίεση ανάμεσα στα χαρτόνια για να κάνουμε τα λούκια, ώστε να ανοίγει το βιβλίο σωστά.


Στο επόμενο βήμα διαλέγουμε χαρτιά για τα εσώφυλλα. Αυτά θα κολληθούν εσωτερικά στα καπάκια και κοντά στη ράχη του σώματος (των φύλλων). Τα κόβουμε σε διάσταση όσο το διπλάσιο του σώματος.


Το σώμα του βιβλίου στη συγκεκριμένη περίπτωση που είναι μεμονωμένα φύλλα, πρέπει να χαραχθεί με μερικές κάθετες εγκοπές στη ράχη, να περαστεί κόλλα κατα μήκος της ράχης και εναλλάξ να βυθίσουμε στις χαραγματιές βαβμακερό σπάγγο που θα συγκρατεί τα φύλλα. Για μεγαλύτερη αντοχή, λόγω έλλειψης κατάλληλων υλικών από την αγορά, κολλάμε κι ένα εξτρα κομμάτι χαρτί κράφτ κατά μήκος της ράχης.

Δυστυχώς, όμως, δεν έχω φωτογραφίες απο αυτό το κομμάτι. Το πρόβλημα είναι ότι με συνεχώς λερωμένα χέρια δεν μπόρεσα να βγάλω αρκετές φωτογραφίες από ολη τη διαδικασία για να καταλάβετε πιο αναλυτικά τα βήματα, αλλά και το ότι είχε ήδη νυχτώσει και πολλές φωτογραφίες βγήκαν χάλια! Επιφυλασσομαι για την επόμενη φορά...


Το σώμα, λοιπόν, κολλάει στα καπάκια με τη βοήθεια των εσωφύλλων. Βάζουμε πρόχειρα χαρτιά/εφημερίδες ανάμεσα στα καπάκια και το σώμα για να τραβήξουν την υγρασία και κανονικά σε αυτο το στάδιο το βιβλίο θα έπρεπε να μπεί σε πρέσα για αρκετές ώρες μέχρι να στεγνώσει. Τη δουλειά, όμως, της πρέσας μπορούν να την κάνουν μια ντάνα βαριά βιβλία που θα τοποθετηθούν επάνω στο βιβλίο που φτιάξαμε, για ένα 24ωρο.

Σχεδόν έτοιμο το βιβλίο, θέλει έναν τίτλο. Τύπωσα τον τίτλο σε διάφορες γραμματοσειρές, αλλά όταν προσπάθησα να το αποτυπώσω στο εξώφυλλο, δεν έπιανε το καρμπόν στο ύφασμα! Αναγκαστικά, το σχεδίασα με μολύβι στο περίπου και το έβαψα με ακρυλικό χρώμα.





Ένα τέτοιο δώρο, όμως, δεν μπορεί να μην έχει μια χειροποίητη συσκευασία, οπότε έφτιαξα ένα φάκελο από χαρτί κραφτ στο οποίο είχα τυπώσει κόκκινες καρδιές και παραδόδηκε το δώρο χέρι με χέρι!


Τρίτη 20 Ιανουαρίου 2015

New year's gifts


Πέρασαν αρκετές μέρες απο την προηγούμενη ανάρτηση, ήρθαν οι γιορτές, έφυγαν...κι εγώ έκανα ένα διάλειμμα από όλα, εκτός από τις χειροτεχνίες βεβαίως. Έφτιαξα διάφορα πράγματα αυτό το διάστημα και ξεκινάω με τα δώρα.

Τις μέρες των γιορτών τα δώρα έχουν την τιμητική τους και εγώ είχα παραγγελία να ετοιμάσω 2-3 δωράκια για το καλό της νέας χρονιάς.
Είχα σκεφτεί να φτιάξω κάτι με πηλό, αλλά αντί για γούρια σε γιορτινό στυλ, προτίμησα να φτιάξω, όπως και πέρσι, κάτι πιο ελεύθερο που να μπορεί κάποιος να το έχει στο σπίτι του όλο το χρόνο ή/και για πολλά χρόνια.
Το πρώτο, βγήκε εύκολα γιατί είχα το θέμα: της αρέσουν τα καραβάκια για Χριστουγεννιάτικο στόλισμα, αντί δέντρου. Έφτιαξα ένα πατρόν για καραβάκι, έκοψα τον πηλό σύμφωνα με το πατρόν και στο επάνω μέρος προσάρμοσα ένα συρμάτινο κρεμασταράκι από σύρμα. Από το ίδιο σημείο στερέωσα κι ένα πιο λεπτό σύρμα και αφού πέρασα μερικές χάντρες, το στερέωσα στις άκρες του καραβιού, πρίν στεγνώσει ο πηλός βέβαια. Αφού στέγνωσε το καραβάκι μετά από μερικές μέρες, το έτριψα ελαφρώς με γυαλόχαρτο για να λειάνω την επιφάνεια. Με ακρυλικά χρώματα και σφουγγαράκι ξεκίνησα το βάψιμο πρώτα με τις πιο ανοιχτές αποχρώσεις και με λίγη προσθήκη μαύρου, πέρασα τις άκρες και τις εγκοπές με τις πιο σκούρες αποχρώσεις. Για να ολοκληρωθεί, θέλει δυο-τρείς κορδέλες και μαζί με τις ευχές μου είναι έτοιμο για να κρεμαστεί.


Για το δεύτερο δώρο, αν και δεν είχα κάποια προτίμηση ή κανένα στοιχείο για την παραλήπτρια, μου ήρθε η ιδέα να φτιάξω ένα συρμάτινο κλαδάκι πάνω σε πέτρα. Σύρμα αλπακά, μια πέτρα και πηλός.


Ξεκίνησα με τα φύλλα, που με παίδεψαν λιγάκι, και με το υπόλοιπο σύρμα έδεσα την πέτρα στη βάση του κλαδιού.


Εδώ, έρχεται να μπεί ο πηλός για να καλύψει τη βάση και να τη σταθεροποιήσει. Βάφοντάς τον σε δυο-τρείς αποχρώσεις γκρι, τελικά μοιάζει με πέτρα!


Το κλαδάκι, όμως, μου φάνηκε πολύ "ξερό" οπότε τύλιξα με κόκκινο βαμβακερό νήμα τον κορμό του. Άλλη μια κορδέλα, διακοσμητικά στοιχεία και έφυγε!

Εύχομαι οι παραλήπτες τους να έχουν μια υπέροχη χρονιά!